กฎหมาย ประมวลกฎหมายอาญา

       มาตรา ๓๐/๑  ในกรณีที่ศาลพิพากษาปรับ ผู้ต้องโทษปรับซึ่งมิใช่นิติบุคคลและไม่มีเงินชำระค่าปรับอาจยื่นคำร้องต่อศาลชั้นต้นที่พิพากษาคดีเพื่อขอทำงานบริการสังคมหรือทำงานสาธารณประโยชน์แทนค่าปรับ หรือถ้าความปรากฏแก่ศาลในขณะที่พิพากษาคดีว่าผู้ต้องโทษปรับรายใดอยู่ในเกณฑ์ที่จะทำงานบริการสังคมหรือทำงานสาธารณประโยชน์ตามมาตรานี้ได้ และถ้าผู้ต้องโทษปรับยินยอม ศาลจะมีคำสั่งให้ผู้นั้นทำงานบริการสังคมหรือทำงานสาธารณประโยชน์แทนค่าปรับก็ได้*

       การพิจารณาคำร้องตามวรรคแรก เมื่อศาลได้พิจารณาถึงฐานะการเงิน ประวัติและสภาพความผิดของผู้ต้องโทษปรับแล้ว เห็นเป็นการสมควร ศาลจะมีคำสั่งให้ผู้นั้นทำงานบริการสังคมหรือทำงานสาธารณประโยชน์แทนค่าปรับก็ได้ ทั้งนี้ ภายใต้การดูแลของพนักงานคุมประพฤติ เจ้าหน้าที่ของรัฐ หน่วยงานของรัฐ หรือองค์การซึ่งมีวัตถุประสงค์เพื่อการบริการสังคม การกุศลสาธารณะหรือสาธารณประโยชน์ที่ยินยอมรับดูแล

       กรณีที่ศาลมีคำสั่งให้ผู้ต้องโทษปรับทำงานบริการสังคมหรือทำงานสาธารณประโยชน์แทนค่าปรับ ให้ศาลกำหนดลักษณะหรือประเภทของงาน ผู้ดูแลการทำงาน วันเริ่มทำงาน ระยะเวลาทำงาน และจำนวนชั่วโมงที่ถือเป็นการทำงานหนึ่งวัน ทั้งนี้ โดยคำนึงถึงเพศ อายุ ประวัติ การนับถือศาสนา ความประพฤติ สติปัญญา การศึกษาอบรม สุขภาพ ภาวะแห่งจิต นิสัย อาชีพ สิ่งแวดล้อมหรือสภาพความผิดของผู้ต้องโทษปรับประกอบด้วย และศาลจะกำหนดเงื่อนไขอย่าง หนึ่งอย่างใดให้ผู้ต้องโทษปรับปฏิบัติเพื่อแก้ไขฟื้นฟูหรือป้องกันมิให้ผู้นั้นกระทำความผิดขึ้นอีกก็ได้

       ถ้าภายหลังความปรากฏแก่ศาลว่าพฤติการณ์เกี่ยวกับการทำงานบริการสังคมหรือทำงานสาธารณประโยชน์ของผู้ต้องโทษปรับได้เปลี่ยนแปลงไป ศาลอาจแก้ไขเปลี่ยนแปลงคำสั่งที่กำหนดไว้นั้นก็ได้ตามที่เห็นสมควร

       ในการกำหนดระยะเวลาทำงานแทนค่าปรับตามวรรคสาม ให้นำบทบัญญัติ มาตรา ๓๐ มาใช้บังคับโดยอนุโลม และในกรณีที่ศาลมิได้กำหนดให้ผู้ต้องโทษปรับทำงานติดต่อกันไป การทำงานดังกล่าวต้องอยู่ภายในกำหนดระยะเวลาสองปีนับแต่วันเริ่มทำงานตามที่ศาลกำหนด

       เพื่อประโยชน์ในการกำหนดจำนวนชั่วโมงทำงานตามวรรคสาม ให้ประธานศาลฎีกามีอำนาจออกระเบียบราชการฝ่ายตุลาการศาลยุติธรรม*กำหนดจำนวนชั่วโมงที่ถือเป็นการทำงานหนึ่งวัน สำหรับงานบริการสังคมหรืองานสาธารณประโยชน์แต่ละประเภทได้ตามที่เห็นสมควร

Unofficial Translation

     Section 30/1. In the case where a court renders a judgement imposing a fine, the person sentenced to a fine, who is not a juristic person and does not have money to pay the fine may file a motion with the court of first instance judging the case requesting to perform community or public service work instead of a fine, or if it appears to the court while judging the case that any person sentenced to a fine falls under the criteria of being capable of performing community or public service work under this section and the person sentenced to a fine has consented thereto, the court may order such person to perform community or public service work instead of a fine.

       In considering the motion under paragraph one, if the court, when considering the financial status, record and nature of the offence of the sentenced person, sees fit, it may order such person to perform community or public service work instead of a fine under the supervision of a probation officer, State official, State agency or organisation for social service, public charity or public interest purposes consenting to take him or her into custody.

      In the case where the court issues an order instructing the sentenced person to perform community or public service work instead of a fine, the court shall determine the nature or type of work, work supervisor, commencement date, work period and the number of working hours which is counted as one working day, taking also into account the sex, age, record, religious belief, behaviour, intelligence, education and training, health, mental condition, habit, career, environment or nature of the offence of the sentenced person, and the court may determine any condition to be complied with by the sentenced person to rehabilitate such person or prevent such person from committing an offence again.

    If it subsequently appears to the court that the circumstances concerning the community or public service work of the sentenced person have changed, the court may change its order as it sees fit. In the determination of the work period instead of a fine under paragraph three, the provision of section 30 shall apply, mutatis mutandis, and in the case where the court does not require the sentenced person to work on a consecutive basis, such work shall be performed within two years from the work commencement date determined by the court.

    For the determination of the number of working hours under paragraph three, the President of the Supreme Court shall have the power to issue judicial rules on the determination of the number of hours which is counted as one working day for each type of community or public service work as he or she sees fit.

*มาตรา ๓๐/๑ แก้ไขเพิ่มเติมโดย มาตรา ๗ แห่งพระราชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญา (ฉบับที่ ๑๕) พ.ศ.๒๕๔๕ (ราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๑๒๐ ตอนที่ ๔ ก หน้า ๒ วันที่ ๘ มกราคม ๒๕๔๖)
*มาตรา ๓๐/๑ วรรค ๑ แก้ไขเพิ่มเติมโดย มาตรา ๖ แห่งพระราชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญา (ฉบับที่ ๒๕) พ.ศ.๒๕๕๙ (ราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๑๓๓ ตอนที่ ๓๑ ก หน้า ๒ วันที่ ๗ เมษายน ๒๕๕๙)
*ระเบียบราชการฝ่ายตุลาการศาลยุติธรรม ว่าด้วยการกำหนดจำนวนชั่วโมงที่ถือเป็นการทำงานหนึ่งวัน และแนวปฏิบัติในการให้ทำงานบริการสังคมหรือาธารณประโยชน์แทนค่าปรับและการเปลี่ยนสถานที่กักขัง พ.ศ.๒๕๔๖ (ราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๒๖ ก หน้า ๑๓ วันที่ ๒๘ กุมภาพันธ์ ๒๕๔๖